Ryzykowne szaleństwo, ale jakie wciągające

 

Lubię muzyczne eksperymenty – szczególnie te, z pozoru karkołomne, które raczej nie powinny się wydarzyć. W tak rozumiany kontekst niemal idealnie wpisuje się album Parrenin I Weinrich – Jours de Grève [2021], nagrany przez francusko-niemiecki duet instrumentalistów reprezentujących różne światy stylistyczne. Projekt wydaje się zbyt organiczny i żywy, aby nazwać go awangardowym, ale w tym przypadku, chyba coś jest na rzeczy, ponieważ Detlef Weinrich – guru niemieckiego krautrocka, połączył siły z legendarną francuską harfistką i mistrzynią liry korbowej – Emmanuelle Parrenin, aby skrajnie odmienne inspiracje przekuć w sztabę złota. Hipnotyczna, zupełnie odjechana muzyka duetu jest tak dalece nieprzewidywalna, że wymyka się jakimkolwiek klasyfikacjom i formalnie, nie powinna działać. Jednak przewrotny charakter Jours de Grève polega na tym, że wszystko nie tylko działa, ale również czyni cuda.

Płyta jest wszechstronnym tyglem obracającym się wokół elektroniki, downtempa, psychodelicznego folku, mieszanki rytualnych pieśni i pierwotnych brzmień, a osiem utworów wchodzących w skład albumu – to dotykające improwizacji swobodnie płynące dżemy, pełne bezsłownych wycieków, dubowego basu i hipnotycznych rytmów. W obrębie Jours de Grève pojawia się dwójka gości, których obecność wnosi tyle sensu, co sam zamysł płyty. Pierwszym z nich jest saksofonista Quentin Rollet, wykonujący kilka solówek. W utworze Gelbe Schlange zwinny saksofon muzyka stanowi zauważalny kontrast dla potężnych bębnów Weinricha. Jego instrument brzmi finezyjnie i dość powściągliwie, jakby bał się obudzić śpiącego olbrzyma. Drugim gościem jest Ghedalia Tazartes, paryski artysta znany z niezrozumiałego stylu wokalnego. W nagraniu While Layers Over Black Papers, robi wszystko poza śpiewem – mamrocze, zawodzi, improwizuje i wydobywa dźwięki przypominające plemienne okrzyki. Jednak nad całością projektu górują Weinrich i Parrenin. W powoli budującej napięcie kompozycji Le Couple Coupable, zdublowana linia wokalu harfistki uzupełniona mięsistą pętlą bębnów, przywodzi na myśl inicjację tajemniczego misterium. Z kolei w Caltec's Dance, para muzyków wyprowadza nas na folkowe terytorium. Narastający transowy rytm, klaśnięcia i punktowe uderzenia strun gitary, uzupełnia lira korbowa sprawiająca, że utwór nabiera jarmarcznego, upiornego, w poły średniowiecznego charakteru.

I rzeczywiście, w niektórych nagraniach daje się zauważyć dziwnie złowieszcze elementy. Jours de Grève czasami brzmi, jakby był w trakcie okultystycznego transu, próbując udobruchać nieznane bóstwo. Z kolei w innym miejscu, zdaje się przywoływać obrazy pogańskiej dziczy nietkniętej przez cywilizację. Chociaż muzyka jest pełna czci, nie jest do końca jasne, do kogo (lub do czego) jest skierowana. Jest to szczególnie widoczne w Hephaisto's Breeze, Zombie's Passport i ostatnim utworze L'Incantation du Héros au Yeux Bandés. Tutaj wokaliza Tazartesa, wyraźnie nawiązuje do tradycji islamskiej. Podczas gdy bębny napierają niczym taran, modlitwy pieśniarza wzbijają się w powietrze i opadają, aż w końcu gasną zdominowane elektroniczną poświatą. To jeden z najbardziej charyzmatycznych utworów na płycie.

Jours de Grève, jest mieszanką tego, co prymitywne i modularne, folkowe i psychodeliczne. Pomimo ryzykownej, eksperymentalnej formy – wręcz dziwaczności, francusko-niemiecki duet muzycznych autorytetów stworzył album, w którym drzemie maniakalna energia niemożliwa do zdefiniowania: tajemnicza, dzika, nieodgadniona i paradoksalnie, zachęcająca nas do tańca.

Trzeba posłuchać: całości, najlepiej głośno i za pośrednictwem dobrych słuchawek.

Ocena: ✪✪✪✪✪✪✪✪☆☆ 8/10

Photo: Versatile Records