Co w duszy gra

Debashish Bhattacharya nie był pierwszym hinduskim artystą, któremu z powodzeniem udało się przenieść muzykę klasyczną Indii na grunt kultury zachodu. Jego twórczość rozkwitająca na styku tradycji i innowacji zainteresowała słuchaczy pod koniec lat 70, gdy Bhattacharya zademonstrował własną konstrukcję hinduskiej gitary slide. Na przełomie ostatnich czterech dekad, światowe uznanie zdobyły nie tylko kolejne odmiany jego instrumentów: Chaturangui, Gandharvi i Anandi, idealnie dopasowanych do złożonych kadencji muzyki hinduskiej, ale również unikalny styl gry instrumentalisty naznaczony wirtuozerią i nadzwyczajną wrażliwością zachwalaną przez czołowego gitarzystę zachodu, Johna McLaughlina.

Bhattacharya, którego wyobrażenia w zakresie gitarowego pejzażu dźwiękowego stworzyły gatunkową niszę o nazwie Hindustani Fusion oraz doprowadziły do licznych kolaboracji z czołowymi muzykami świata zachodu, na płycie The Sound of the Soul [2023] wraca do korzeni i składa hołd pionierowi muzyki hinduskiej Ustad Ali Akbar Khanowi. Bhattacharya gra tutaj na Chaturangui – nowej gitarze własnej konstrukcji, która brzmi równie pięknie, jak wygląda. Program płyty obejmuje cztery autorskie nagrania, w tym rozbudowaną, prawie czterdziestominutową kompozycję To His Lotus Feet, spełniającą założenia klasycznej hinduskiej ragi. Utwór rozpoczyna poszukujący głęboko medytacyjny wątek alap. Po pewnym czasie, w jego rozwinięcie włącza się tabla Swapana Chaudhuri. Muzycy wspólnie doświadczają improwizacyjnych uniesień, ostatecznie prowadzących do punktu kulminacyjnego jhala, z szybkimi falującymi przebiegami podtrzymującymi kontemplacyjne atuty. Nie mam wątpliwości, że refleksyjny, a zarazem wielobarwny charakter nagrania sprawi dużą frajdę sympatykom kultury hinduskiej. Oczywiście trzeba mieć na uwadze, że istnieje możliwość skondensowania wymienionych elementów w krótszym utworze. Przykładem jest Ever the Flame Burns otwierający album. Jego dziesięciominutowy panoramiczny, niemalże fabularny wzór można potraktować jak rodzaj bramy pozwalającej słuchaczom gładko rozpocząć podróż w głąb orientalnego świata dźwięków. Energiczny utwór tytułowy jest najbardziej płomienny z całego zestawu, a finałowy Colors of Joy, najdobitniej pokazuje międzynarodowe wpływy hinduskiego instrumentalisty, nieprzerwanie czerpiące z wielowiekowej tradycji Indii. 

Niebywały kunszt projektu The Sound of the Soul jest ekscytującym przypomnieniem, co w pierwszej kolejności wynosi artystę na szczyt światowej popularności. John McLaughlin nazwał dorobek Debashisha Bhattachary pozycją obowiązkową dla wszystkich gitarzystów, a każdy, kto ceni sobie wirtuozerię w muzyce, powinien tych nagrań koniecznie posłuchać.

Abstract Logix, 2023

Foto: Youtube screenshot