Szepty brzmiące jak manifest

The Besnard Lakes – weterani montrealskiej sceny alternatywnej przypominają o sobie płytą, która zamiast mnożyć efekty spektaklu, stawia na wytrwałość spojrzenia. The Besnard Lakes Are the Ghost Nation [2025] to album skrojony na miarę czasów niepokoju: błyskotliwy, kontemplacyjny, niekiedy wręcz posępny, a zarazem ujmujący swoim spokojem. Jace Lasek i Olga Goreas, od lat prowadzący zespół przez kolejne odsłony rockowej progresji, wciąż wierzą w długie formy i emocjonalne napięcia budowane bez pośpiechu. Czy chodzi o świat w ich zasięgu, czy ten poza ich orbitą, Kanadyjczycy zawsze byli doskonale obeznani z niebezpieczeństwami i destrukcją. By okiełznać zamęt, tym razem zauważalnie przygaszają brzmienie i przekierowują uwagę na treść – to posunięcie okazuje się ich najmocniejszą kartą.

Album otwiera kompozycja Calling Ghostly Nations. Spowijająca mgła syntezatorów Gabriela Lamberta i Sheenah Ko stanowi tło, na którym Olga Goreas wyłania się niczym zjawa z innego świata. To najbardziej przygnębiające otwarcie, jakie The Besnard Lakes zaserwowali od czasów Disaster. Brzmi jak ścieżka dźwiękowa rozpaczy – tak potężna, że Calling Ghostly Nations równie dobrze sprawdziłby się jako utwór zamykający płytę. Melodie Jacke Laska promieniują nowym światłem, podczas gdy zespół rusza z impetem, by przypomnieć, że po dwudziestu latach na montrealskiej scenie wciąż pozostają w skupionej, transcendentalnej formie. To napięcie udaje się utrzymać w Chemin de la Baie, gdzie echo i pogłos pracują jak meteorologiczna mapa – burza zbliża się powoli, a każdy takt to kolejna warstwa niskiego ciśnienia. Dialog Laska i Goreas splata się w majestatyczny chór, a pozostali muzycy świadomie zagłębiają się w mrok. 

Chwilę później następuje rozprężenie: In Hollywood kołysze się w słońcu, lekko przymglone i rozedrgane, prowadzone zawikłanym gitarowym motywem Lamberta i spiralnymi syntezatorami Ko. W środku Lasek pozwala sobie na cień melodii z wyraźnym oddechem romantyzmu – te nuty nasycają atmosferę utworu życiem, jakby powietrze pęczniało od tlenu. Wrażenie odprężenia podtrzymuje Pontiac Spirits. Z kolei Battle Lines odwraca wzrok ku ruinom: floydowska wrażliwość, wymiana komunikatów między zagubionymi duszami, patos bez patyny kiczu. Utwór jest dobrym przykładem jak The Besnard Lakes potrafią zarządzać emocjami i jak świadomie rezygnują z kulminacyjnych fajerwerków, gdy nie służą one przekazowi. And The Clouds are Casting Shadows from the Sunlight oraz Give Us Hope Our Dominion rozciągają horyzont, by pomieścić zbiorowe lęki – erozję wspólnoty, nieufność, polityczne napięcie tła. Ten pesymizm nie jest pozą; to raczej próba uczciwej inwentaryzacji, w której mocne słowa i abstrakcyjne zjawiska odbijają się echem w codziennych drżeniach o jutro. Dlatego Carried it All Around, jeden z najważniejszych utworów płyty działa tak mocno: nie mówi o katastrofie, tylko o nerwowych tikach roznoszących się po całym ciele. Muzyka staje się tu formą oporu: przed utratą, przed rozproszeniem, przed przeciekającym między palcami sensem. Zespół nie moralizuje ani nie krzyczy, za to uważnie patrzy. Dlatego to działa: w zgaszonych barwach, w gęstych porywach dźwięku, i w prawie niewidocznych melodiach ujawniają się prawdziwe intencje.

W warstwie wykonawczej płyta jest imponująco spójna, ale nie przymila się do ucha. Gitary Lamberta nie zagarniają przestrzeni, lecz ją odblokowują; syntezatory Ko nie upiększają, tylko regulują przepływ energii; Laing perkusyjnie buduje objętość, a nie tempo; bas Goreas dociąża opowieść – i to on często wyznacza jej serce. Nad tym wszystkim unosi się produkcyjna ręka Laska, który rozumie, że przejrzystość liryczna bywa bardziej druzgocąca niż przester, a chwila ciszy potrafi wbić się w pamięć bardziej, niż nie jeden melodyjny refren.

W kontekście dorobku The Besnard Lakes to album nie tyle przełomowy, ile dojrzały – konsekwentny do granic, a zarazem odważny w rezygnowaniu z dawnych przyzwyczajeń i schematów. Osiem rozległych kompozycji układa się w ciąg emocjonalnych pejzaży. Kilka z nich spokojnie można postawić obok najlepszych momentów w dyskografii zespołu. Jeśli szukamy w muzyce głosu godnego zaufania, The Besnard Lakes znów spełniają obietnicę. Przypominają, że ważne piosenki mogą brzmieć jak szept, a doniosłe manifesty jak oddech. Ta płyta nie próbuje wygrać świata, próbuje go zrozumieć. Może dlatego Kanadyjczycy wciąż są tak blisko nas.

Full Time Hobby, 2025

Foto: Isabel Hobby